Hulp bij Perfectionisme

“Nee, laat maar! Ik doe het (zelf) wel dan gebeurt het in elk geval goed.”
“Sjonge jonge, ik kan ook niks aan jou overlaten hè?”
“Het moet wel (liefst in één keer) goed zijn.”

Euforisch of hevig teleurgesteld
Herken je dit? Dat jij de hele dag van hot naar her rent om “de boel wel even te regelen”? Dat je alles op alles zet om jouw presentatie perfect over te brengen? Dat je veel en extra uren werkt om van jouw team, eigen zaak, gezin, of wat dan ook het beste te maken? En heb jij dan ook dat je je euforisch voelt als het allemaal goed gekomen is? En dat je balend je bed in stapt omdat je dat ene dingetje vergeten bent?

In deze blog geef ik je een handig hulpmiddel om daar voor jezelf wat meer ontspannen mee om te gaan. Want laten we eerlijk zijn, er zijn genoeg momenten waarop we ons perfectionisme kunnen missen als kiespijn!

Perfectionisme en (faal)angst
Sinds kort heb ik zangles. Altijd al gewild, nooit gedurfd. En hoewel ik dus nooit eerder les had gekregen, moest het natuurlijk wel meteen bij de eerste proefles al perfect. Dus ik begon me op voorhand al te verontschuldigen voor de eventuele dissonanten die mogelijk, nee met zekerheid te horen zouden zijn. Feitelijk schaamde ik me bij voorbaat al terwijl ik nog geen noot gezongen had!

Dit perfectionisme was overduidelijk het gevolg van faalangst. Van die onbewuste bevestiging van zie je wel, ik bent niet goed genoeg. Alleen had ik dat op dat moment nog niet zo in de gaten…

En terwijl ik aan het ploeteren was om de juiste noten eruit te krijgen maar er vooral gepiep te horen was, zei mijn zangdocente: “Je hebt een fijne jazzy stem.”

Opperste verwarring!

Terwijl ik weg wilde blijven van valse noten, complimenteerde zij mij met dat wat er al wel is en de ontwikkeling naar er het beste uithalen. Het is maar van welke kant je kijkt. Het is maar hoe hoog of niet je de lat legt.

Last van jezelf?
Ik wil gewoon alles perfect doen. Is dat nou zo vreemd? Nee hoor. Dat is hartstikke normaal. Voor een perfectionist. En zolang die drive vanuit een positieve plek komt en het je niks dan positieve gevoelens oplevert: vooral zo doorgaan!

Het wordt pas onhandig als je er last van begint te krijgen. Als jij negatieve of minder fijne emoties ervaart als iets niet perfect gelukt is. Als je stemming omslaat in “bleh” of zelfs gefrustreerd of boos. Als je aan het einde van de dag ontevreden of ongelukkig bent. Als jouw perfectionisme -stiekem- gedreven wordt door de angst om niet goed genoeg te zijn. Dan is het moment misschien aangebroken om er iets mee te doen.

Er bestaat alleen feedback
Een van de basis gedachten van NLP is: er bestaat geen falen alleen feedback. Met andere woorden: je kunt leren van jezelf. Zolang je bezig bent met weg te blijven van het maken van fouten zul je ook dat vooral zien van jezelf: de fouten die je maakt. Iets met “het plantje dat je water geeft, groeit.”

Terug naar mijn allereerste zangles: ik was zo hard bezig om niet vals te zingen dat dat precies was wat er gebeurde! Met het zweet over m’n rug en het schaamrood op mijn wangen. En dan ben je bijna 50… sukkel.

Een absoluut niet-helpend kringetje waar ik in zat. Dus had ik iets anders te doen.

Wanneer je jezelf toestaat te leren van je eigen gedrag zul je daar aandacht op vestigen. Op leren en ontwikkelen. Op zien wat er al weer beter ging dan een vorige keer.

Hoe dan? Een handig hulpmiddel
Oké, leuk dit allemaal maar hoe kan je daar dan iets in veranderen? Een handig hulpmiddel daarbij is dit:

Ga van DOELSTELLING naar DOELSTEMMING

Wanneer jouw doel is om de roos te raken, om iets (liefst in een keer) perfect te doen, is er veel ruimte voor fouten. Veel kansen om het verkeerd te doen. Een grote kans dat jij je doel mist. Dan verandert perfectionisme in een soort PerfectioMisme.

Daarentegen, als je een ruime marge neemt van uitkomsten die allemaal ook prima zijn, creëer je ruimte. Ruimte voor succes. Ruimte om te kunnen en mogen oefenen, leren en groeien. Of dat nou is met zingen of bijvoorbeeld in jouw professionele rol of als privé persoon.

De werking van deze oefening zit ‘m in het vooraf managen van jouw stemming bij het behalen van verschillende resultaten. Wanneer je met jezelf afspreekt dat er een bandbreedte in uitkomsten is waarbinnen jouw stemming positief is of dat er meerdere resultaten zijn waar jij sowieso tevreden over bent dan ben je er in feite al.

Simpel maar oh zo effectief!
Klinkt simpel, toch? En eerlijk? Dat is het ook wel. Een kwestie van uitproberen, oefenen en oogsten van positieve ervaringen. Dan zul je merken dat het je steeds makkelijker afgaat om over jouw onhandige vorm van perfectionisme te kunnen zeggen “daar heb ik niks mee”.

Want tenslotte bepaal jij zelf hoe je je voelt.

En het zingen dan?
Nadat mijn verwarring was omgeslagen in het besef dat mijn perfectionisme zich weer eens liet zien heb ik eerst eens even flink om mezelf gegrinnikt. Liefdevol. Vervolgens heb ik de volgen de besluiten genomen. Succes is: een volgende les inplannen, thuis oefenen met welk geluid er ook maar uit komt, tijdens de les hardop een liedje zingen, lachen en plezier hebben in wat ik doe en durf.

En wat denk je? Ik heb steeds een vervolg les gepland, ik zing en oefen thuis uit volle borst, ik heb voor het eerst een heel nummer ten gehore gebracht voor mijn zanglerares (dat ze ook nog heeft opgenomen), ik lach, ik ontroer en verbaas mezelf en bovenal heb ik plezier in mijn nieuwe hobby. Kortom: Ik voel me sindsdien elke les hartstikke succesvol!

Klaar voor jouw nieuwe PerfectioNiksmee?
Neem een gedraging van jezelf die je hierin herkent. Iets kleins wat je ervaart als onhandig en ga daar eens mee oefenen zoals hierboven beschreven. Het resultaat is nu al perfect 😉

Ik wens je vooral veel plezier!