6 Open Deuren

Persoonlijke groei, ontwikkeling, leren. Termen die in de hedendaagse maatschappij helemaal hip ’n happening zijn. Open een willekeurige nieuws site, klik op een social media pagina of kopen een gerenomeerd tijdschrift. Allemaal bevatten ze wel op een of andere manier een item over persoonlijke groei en ontwikkeling. En terecht, zeg ik natuurlijk als coach.

Grote variatie
Je kunt het zo gek niet bedenken of er is een vorm van persoonlijke groei bij te bedenken. Van paardencoaching om je leiderschapsskills te ontwikkelen tot een yoga retraite om je kern te vinden. Van wandelen in de Spaanse heuvels om te ‘bonden’ als team tot een groepsduik uit een vliegtuig op Texel. Zeg het maar, en het is er. Aan mogelijkheden dus geen gebrek.

En het gaat er ook niet om wat je kiest, welke vorm, of hoe vaak. Want er zijn net zoveel verschillende vormen van persoonlijke ontwikkeling als dat er mensen zijn.

Één basisprincipe: De leercurve van Maslow
Wat de verschillen in al die vormen van persoonlijke groei en ontwikkeling ook mogen zijn, een ding hebben ze gemeen. De persoon die een ontwikkelingsproces aangaat, gaat -wil hij uitkomen bij het gewenste resultaat- door het 4-staps leerproces van Maslow. Inderdaad, dat is dezelfde als van de behoeftepiramide.

4-staps leerproces
In grote lijnen verloopt elk leerproces volgens dezelfde weg. Van onbewust onbekwaam via bewust onbekwaam naar bewust bekwaam en uiteindelijk onbewust bekwaam. Ik neem het simpele voorbeeld van fietsen.

Het begint allemaal bij niet weten dat je iets niet kunt. Je ben dan onbewust onbekwaam. Zoals dat ook het geval was met bijvoorbeeld autorijden of fietsen. Er was een moment in je leven dat je simpelweg niet wist dat je niet kon fietsen omdat je nog überhaupt geen idee had van het bestaan van een een fiets. Het zou leuk zijn als we konden bewegen van stap 1 naar stap 4 zonder daar ooit iets voor te hoeven doen, maar zo werkt het helaas niet.

Dan word je groter en ouder en kinderen om je heen kunnen fietsen. Jij besluit dat je dat ook wel een keer wilt proberen en ja hoor … je gaat onderuit. Hoera en gefeliciteerd. Je bent aangekomen bij stap 2, bewust onbekwaam. Je wordt je (met vallen en opstaan) bewust van het feit dat je niet kunt fietsen. Je hebt je brevet van onbekwaamheid verdiend! Bleh!

Wanneer je de keuze maakt om te willen leren fietsen kan het leerproces beginnen. Je gaat je bewust bekwamen in fietsen. Om uiteindelijk -wanneer je misschien wel te laat dreigt te komen voor…- met de fiets aan te komen op de plek van je bestemming en je geen seconde meer af te vragen hoe je in vredesnaam gefietst hebt. Dat is het moment waarop je je niet meer bewust bent van het feit dat je iets kunt. Dat is het moment waarop je onbewust bekwaam bent geworden. Check: next.

Om te leren moet je door het dal
En ging alles maar zo snel als je het bovenstaande hebt kunnen lezen (heb je ook geleerd trouwens). Maar ook dat is niet het geval. Zeker niet als het gaat om persoonlijke groei, innerlijke groei of hoe je het ook wilt noemen. Daar zijn 6 open deuren voor nodig. Deuren waar je allemaal doorheen hebt te gaan om er aan de andere kant weer ‘gegroeider’ en ‘geleerder’ uit te komen.

Die 6 open deuren in het groei-dal zijn:
• Open staan
• Hulp
• Verwarring
• Ongemak
• Oefenen
• Tijd

1: Open staan
Om iets te leren (kunnen) zul je moeten open staan voor het proces. Inderdaad net als de deur waar dit over gaat. Je zult de bewuste keuze moeten maken om datgene waar jij je in wilt bekwamen te gaan leren. Een innerlijke nieuwsgierigheid als het ware. Met andere woorden, je zult jezelf en je geest op standje ontvangen moeten zetten. Ik weet het, een open deur, maar oh zo belangrijk!

2: Hulp
In heel veel gevallen kun je wel wat hulp gebruiken bij jouw leerproces. Dat kan een boek zijn -zoals ik zelf wel eens verkies-, en ook een gesprek met een ervaringsdeskundige of een professional. Welke hulp jij ook nodig hebt, ga er naar op zoek of vraag om hulp. Dat helpt je ook reflecteren op waar je staat in jouw groei.

3: Verwarring
“Verwarring is de doorgang naar een nieuwe en andere werkelijkheid”. Dat gevoel van het even niet meer weten. Of je hier nou goed aan doet, of toch niet? Of je wel progressie maakt of juist terugvalt in je oude patronen of gedrag waar je nou juist vanaf wilde? Maar anderen kunnen dit toch ook, waarom ik dan (nog steeds) niet? Allemaal uitingen van verwarring. En dat is een goed teken! Het betekent dat je bewust bezig bent het anders te willen en doen dan voorheen. Maar omdat het uiteindelijke resultaat nog ongrijpbaar is, of nog op zich laat wachten, merk je dat de gebaande paden in je brein op allerlei obstakels stuiten en meerdere afslagen ontdekken. Heel goed. En als je kijkt naar hoe deze uitspraak wordt afgebeeld? Inderdaad: als een open deur.

4: Ongemak
Dit geldt niet voor iedereen, maar de meeste van ons ervaren een bepaald soort ongemak als ze werken aan innerlijke groei, persoonlijke verandering en nieuw gedrag. Onbekend maakt onbemind is hier zeker aan de orde. Voor de een is dat gevoel van ongemak een soort fluistering achter in zijn bewustzijn. Voor de ander is het meer een continu schreeuwen van de innerlijke criticus. En voor de derde geeft ongemak ook fysieke verschijnselen zoals een knoop in je maag of een rommelende buik. Welke vorm of combinatie van vormen het ook is, weet dat naarmate je verder komt in jouw leerproces, het gevoel van ongemak verdwijnt. Ik zal niet beweren als sneeuw voor de zon, maar echt, het gaat over. Een kwestie van verduren.

5: Oefenen
Joh?! Heb je een nog wijder openstaande deur? Nee. Dit is ‘m wel. Zoals dat ook ging toen je leerde lopen, fietsen en veters strikken, zo zul je ook nu moeten oefenen met je nieuwe gedrag, gevoel, vaardigheid of wat jouw ontwikkelding dan ook maar is. Oefening baart kunst. Alweer zo’n dooddoener, en alweer zo enorm belangrijk om je te beseffen dat dit erbij hoort. Zonder oefening zul je je nieuwe zelf nooit in geautomatiseerde toestand krijgen. En die geautomatiseerde toestand is precies waar je naartoe wilt. Want dat is het moment waarop je onbewust bekwaam bent. Je weet niet meer dat je iets weet, kunt of doet.

6: Tijd
De bewuste keus maken om jezelf te veranderen of persoonlijk te groeien, kost tijd. Het proces doormaken, kost ook tijd. Dat is irritant op sommige momenten, omdat we het liefs de bypass willen nemen. Maar nee. Helaas. Je hebt te accepteren dat jouw proces tijd kost en ook mag kosten. Een van de meest onhandige dingen die je kunt doen, is jezelf druk opleggen door een einddatum met jezelf af te spreken. Waarmee ik niet pleit voor een “laat maar waaien” houding. Dat past dan weer niet bij het oefenen, het ongemak en de verwarring. Maar een globale richting in tijd kan echt voldoende zijn. Zolang je jezelf deze tijd gunt, is ook deze open deur voor jou een eitje om doorheen te stappen.

Gemak dient de mens; een open deur stap je eenvoudig doorheen!
Nu we alle open deuren gehad hebben, is de conclusie even zo voor de hand liggend. Wil je persoonlijk iets leren of groeien zul je door het dal moeten. En wat is er nou leuker en makkelijker dan door een dal te gaan waar alle deuren al open staan? Het enige dat jij nog hoeft te doen, is er doorheen stappen.

Kun jij wel wat hulp gebruiken bij deze stappen? Klik dan hier om naar de contactpagina te gaan en maak een afspraak voor een vrijblijvende kennismaking.